شستشو و نظافت منزل و محیط، در ایام فرا رسیدن نوروز یکی از اقداماتی است که همه ساله توسط ایرانیان مورد توجه قرار میگیرد.
موادی که جهت تمیزکاری بکار میرود انواع سفیدکننده ها و شوینده ها را شامل میشوند. این مواد اکثرا ترکیبات آلی فراری هستند که تحریک چشم یا گلو ،سردرد، حالت تهوع و مشکلات تنفسی ایجاد میکنند.

استفاده از مواد شوینده، اگرچه برای به دست آوردن بهترین نتایج بهداشتی و به‌عنوان یک قسمت از روال روزانه بهداشتی ضروری است، اما ممکن است در برخی موارد عوارضی داشته باشد. در زیر به برخی از عوارض مواد شوینده بر بدن انسان اشاره می‌شود:

1. تحریک پوستی: برخی از مواد شوینده می‌توانند پوست را تحریک کرده و باعث خشکی، التهاب و حساسیت شود.

2. تحریک دستگاه تنفسی: استنشاق بخارات مواد شوینده ممکن است باعث تحریک دستگاه تنفسی شود و در برخی افراد باعث عوارضی مانند آسم یا علائم ناشی از حساسیت شود.

3. تحریک چشم: تماس مستقیم مواد شوینده با چشم‌ها می‌تواند باعث التهاب، سوزش و در برخی موارد آسیب جدی به چشم‌ها شود.

4. سوء تأثیر بر پوست و موها: برخی از مواد شوینده می‌توانند با استفاده مکرر و یا در تماس مستقیم با پوست و موها، باعث خشکی، آسیب و آسیب‌پذیری آنها شوند.

5. سوء تأثیر بر سیستم گوارشی: مصرف برخی از مواد شوینده به صورت داخلی می‌تواند باعث تحریک دستگاه گوارشی شود و عوارضی نظیر تهوع، استفراغ و اختلالات گوارشی دیگر را ایجاد کند.

6. سوء تأثیر بر سیستم عصبی: مواد شوینده برخی از ترکیبات شیمیایی دارند که ممکن است در برخی افراد باعث تحریک سیستم عصبی شوند و عوارضی نظیر سردرد، اضطراب و اختلالات عصبی دیگر را ایجاد کنند.

به طور کلی، استفاده از مواد شوینده با احتیاط و مطابق با دستورالعمل‌های تولید کننده، از عوارض احتمالی جلوگیری می‌کند. همچنین، در صورت بروز هر گونه علامت ناشی از استفاده از مواد شوینده، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید.

ترکیبات سفید کننده (BLEACHING AGENT )

این ترکیبات در بسیاری از شوینده ها وجود دارند و حاوی ترکیبات کلر مانند هیپوکلریت سدیم و یا ترکیبات غیر کلری مانند پراکسید هیدروژن میباشند. سفید کننده ها دارای خواص ضدعفونی و گند زدایی علاوه بر خاصیت سفید کنندکی هستند. مخلوط کردن این ترکیبات با سایر شوینده ها جهت افزایش قدرت تمیز کنندگی منجر به تولید مواد شیمیایی خطرناکتری میشود. مهمتری ترکیب تولید شده کلر است که گازی خفقان آور بوده و در مجاورت رطوبت پوست و بافتهای مخاطی ترکیب شده و اسید کلیدریک تولید میکند.

این اسید موجب تخریب بافتی در مجاری تنفسی و چشم میشود.

علاِِِئم مسمومیت با مواد سفید کننده

تحریک و قرمزی چشم، تاری دید، سرفه، تحریک و تخریب مجاری تنفسی و در موارد مسمومیت شدیدتر حتی موارد مرگ گزارش شده است.

اقدامات اولیه پس از مواجهه با موارد مسمومیت:

شستشوی چشم، پوست و بافت آسیب دیده با آب فراوان

نوشیدن آب زیاد و یا شی در مورد بلع گوارشی

دور شدن از محیط و قرار گرفتن در معرض هوای آزاد

و نهایتا مراجعه به پزشک اورژانس

توصیه

برای تمیز کاری سطوح میتوان از آب گرم و صابون و یا ترکیب سرکه و آب استفاده کرد. جهت ضد عفونی سطوح هم الکل و یا آب اکسیژنه به تنهایی توصیه میشود. در موارد نیاز به اثر سایندگی برای سطوح پودر جوش شیرین کاربرد دارد.

تهیه شده در گروه علمی دارولند